Terugblik De Meester vertelt: ‘Eén verhaal is geen verhaal’

In de tweede editie van De Meester vertelt ging dichter, schrijver, theatermaker, journalist en podcastmaker Marjolijn van Heemstra in op haar werkwijze als maker. Ze vertelde hoe ze volledig opgeslokt kan worden door een onderwerp, en hoe haar verhalen altijd raken aan iets persoonlijks.

Haar onderwerpen komen altijd voort uit een persoonlijke fascinatie. ‘Ik weet niet hoe ik een stem kan vinden als ik zelf niet kan praten. Ik zou niet weten hoe ik iets buiten mezelf kan beschrijven’, vertelt ze de aanwezigen in het Torpedo Theater. Volgens Marjolijn heeft dat ook te maken met eerlijkheid: laten zien waar je staat als journalist. ‘Ik ben heel duidelijk over mijn positie. Het gaat erom te erkennen dat objectiviteit niet bestaat.’

De titel Meesterverteller kreeg ze voor haar voorstelling Maankoorts. Daarin linkt ze haar familiegeschiedenis over mijnbouw in Suriname aan de kolonisatie van de maan. Het vervlechten van verschillende verhalen is iets wat in al haar werk terugkomt, onder het credo ‘één verhaal is geen verhaal’.

In 2011 maakte ze de voorstelling Family ’81, die voorkwam uit een zin die ze ergens had gehoord en die bleef resoneren: ‘Mensen zijn meer kinderen van hun tijd dan kinderen van hun ouders’, een uitspraak van historicus Marc Bloch. In die voorstelling verbindt ze de verhalen van drie mensen van andere continenten die op dezelfde dag zijn geboren als Marjolijn zelf. Hoe maakten zij dezelfde grote wereldgebeurtenissen mee?

Tijdens het maken van de voorstelling worstelde ze met de toe-eigening van andermans verhalen, een die term bestond toen nog niet in het publieke debat. Een les die ze daaruit trok was dat de diepte of kern van je verhaal vaak juist daar zit waar je de mist ingaat.

Verbanden zoeken
Als oefening kreeg het publiek de opdracht om negen volstrekt willekeurige onderwerpen met elkaar te verbinden. Marjolijn legde uit hoe je op allerlei lagen naar verbanden kunt zoeken: historisch, etymologisch, feitelijk enzovoort. Het leidde tot interessante dwarsverbanden en nieuwe ideeën.

Wat ze over een paar jaar doet, weet Marjolijn nog niet. Maar alles wat ze tot nu toe deed, vloeide voort uit het vorige. ‘Ik weet dat het via deze weg zal gaan.’

Wil je er de volgende keer bij zijn? Op 19 juni vertelt Hannah van der Wurff over de podcast De verloren zaak van José!